سیستم مدیریت محتوا یا CMS که مخفف عبارت (Content Management System)است ، به زبان ساده سیستمی است که جهت مدیریت ساده و آسان محتوای یک سایت استفاده میشود .
به بیانی دیگر ، برنامه ای است که پشتیبانی کامل یک سایت از ابتدا و هنگام ایجاد وبسایت و مدیریت و بروزرسانی آن را به عهده دارد .
CMS یک نرم افزار روی سرور است که به مدیر سایت اجازه میدهد تا بدون نیاز به طراحی سایت ، محتوای مربوطه را تغییر دهد .
به بیانی دیگر ، طراح سایت ، یک بار سیستم محتوا را طراحی میکند و قالب های آماده ای که برای صفحات سایت را طراحی و روی سایت نصب میکند ؛ با این کار ، شما میتوانید به راحتی صفحات را با توجه به محتوا و مطالب خود ویرایش کنید .
کاربرد cms چیست ؟
سیستم مدیریت محتوا ، قابلیت ها و ویژگی های متنوع ، فراوان و مختلفی دارد که در ادامه با 10 مورد از مهمترین ویژگی های آن آشنا میشویم :
1 – مدیریت محتوا
شما بوسیله سیستم مدیریت محتوا میتوانید یک محتوای بسیار خوب را تولید کنید ،
تصویر و فایل صوتی و تصویری به آن اضافه کنید و آن را انتشار دهید .
این سیستم به شما کمک میکند که یک محتوای بسیار خوب را در اختیار مخاطب خود قرار دهید .
2 – ارائه محتوا
یکی از مهمترین مسائل ، ارائه محتوا به مخاطب است . صاحب سایت خواهان و مایل به این است که یک محتوا را خلق کند و در اختیار مخاطب خود قرار دهد و از طرفی دیگر مخاطب جذب کند .
کار CMS در اینجا این است که بتواند در هر دستگاه ، محتوای شمارا به بهترین حالت ارائه دهد تا مخاطب جذب محتوای شما شود و از محتوای تولید شده توسط شما لذت ببرد . به این قابلیت واکنش گرا (Responsive) می گویند ؛ به این معناست که CMS یا سیستم مدیریت محتوا در هر دستگاه (موبایل ، تبلت ، رایانه و …) محتوا را متناسب با آن دستگاه ارائه میدهد .
3 – تجارت الکترونیکی
سیستم های مدیریت محتوای بسیاری در جهان وجود دارد که محبوب ترین و معروف ترین آن WordPress است . این سیستم مدیریت محتوا ، قابلیت های بسیار زیاد و جالبی دارد که یکی از این قابلیت ها ، تجارت الکترونیکی است ؛
یعنی اگر افزونه ووکامرس را اضافه کنید ، این امکان را به شما میدهد که یک فروشگاه اینترنتی خوب و خاص را طراحی کنید و قابلیت های خرید ، تخفیف ، پیشنهادات و … را در آن قرار دهید .
4 – شخصی سازی
سیستم مدیریت محتوا این قابلیت را دارد که محتوای مرتبط را به مخاطبان بر اساس شخصیت ، مکان و یا تعامل های قبلی هدف قرار دهد .
CMS ها شرایط و امکانات بسیار خوبی برای شخصی سازی محتوا فراهم میکند تا هرکس بخواهد اقدام به ساخت یک وبسایت کند ، به کمک این سیستم سریع و راحت باشد .
5 – تجزیه و تحلیل سایت و محتوای آن
یکی از اصلی ترین و مهم ترین کاربرد CMS ها ، تجزیه و تحلیل یا به اصطلاح آنالیز سایت و محتوای درون سایت است . این موضوع تاثیر بسیار زیادی در موفقیت یا شکست یک کسب و کار اینترنتی دارد .
همانطور که میدانید در دنیای امروزه ، داشتن یک وبسایت از لزومات یک کسب و کار محسوب میشود و یکی از بهترین ابزار ها برای راه اندازی یک وبسایت ، سیستم های مدیریت محتوا هستند ؛ که یکی از مهم ترین کار های این سیستم ، آنالیز و تحلیل محتوای سایت است .
6 – مدیریت انتشار محتوا
CMS ها به شما کمک میکند که محتوایی که در گذشته منتشر کرده اید را به راحتی پبدا کنید و تعیین کنید که چه کسانی می توانند آن را تایید ، تغییر و دوباره منتشر کنند . در کنار این ، میتوانید تشخیص دهید که چه زمانی محتوا منقضی و برداشته میشود .
مدیریت انتشار محتوا بسیار حائز اهمیت است ؛ چرا که اگر همه مخاطبان و کاربران بتوانند در محتوای شما به سلیقه خودشان تغییر ایجاد کنند و منتشر کنند ، در واقع دیگر سایت در دست شما نیست و نمی توانید سایت خود و محتوای آن را مدیریت کنید .
7 – ترجمه چند زبانه
اگر وبسایتی که میخواهید برای مخاطب های بین المللی و جهانی عرضه کنید ، باید به چند زبان زنده متن و محتوای خود را ترجمه کنید و در سایت قرار دهید .
یکی از قابلیت ها و ویژگی های مهم CMS ها این است که میتوانید به کمک آنها یک وبسایت دو یا چند زبانه را به راحتی راه اندازی کنید .
از معروف ترین و محبوبترین سیستم مدیریت محتوا میتوان به وردپرس (Word press) اشاره کرد که از زبان های بسیاری پشتیبانی میکند ؛ شما هنگام نصب وردپرس ، از ابتدا میتوانید زبان های مورد نظر خود را که برای سایت خود در نظر دارید ، انتخاب کنید .
مزیت های سایت چند زبانه
یکی از مزیت های چند زبانه کردن سایت ، این است که باعث افزایش اعتبار سایت نزد مخاطبان میشود ؛ به این دلیل که مخاطب فکر میکند و متوجه آن میشود که کسب و کار شما در سطح بین المللی است .
یکی دیگر از مزیت های اضافه کردن زبان های مختلف به سایت ، این است که میتوانید کسب و کار خود را گسترش و توسعه دهید و علاوه بر مشتریان داخلی و ایرانی ، مشتریان و کاربرانی که در نقاط مختلف جهان زندگی میکنند را جذب کحصولات و کسب و کار خود کنید .
8 – مقیاس پذیری (توسعه پذیری)
یکی از مهمترین مزایا و قابلیت های سیستم های مدیریت محتوا ، قابلیت توسعه پذیری و مقیاس پذیری آنهاست .
9 – آموزش و پشتیبانی
سیستم های مدیریت محتوا در بعضی قسمت ها پیچیدگی دارد و صاحبان سایت و کسب و کار های اینترنتی به کمک نیاز دارند . CMS ها این قابلیت را دارند که به صاحبان و طراحان سایت آموزش دهند و برای آنها پشتیبانی ارائه دهند .
با این جزئیات دیگر کسی نگرانی ندارد و میتواند به راحتی وبسایت خود را راه اندازی کنند .
10 – یکپارچه سازی
CMS ها ممکن است کلی نگر باشند یا به API وابسته باشند تا محتوای شما را به سایر اپلیکیشن ها و برنامه ها یی مانند CRM و ERP متصل کند یا به پلتفرم های مهم خارجی مانند فیسبوک ارتباط دهد .
API چیست ؟
API یا (Application Programming Interface) (رابط برنامه نویسی نرم افزار)
به زبان ساده به معنای فصل مشترکی بین دو نرم افزار یا اپلیکیشن است .
ERP و CRM چه هستند ؟
ERP مخفف عبارت Enterprise Resource Planning یا همان سیستم برنامه ریزی منابع سازمان است . منابع میتوانند نیروی انسانی ، سرمایه ، دارایی ، مواد اولیه و هرآنچه سازمان در اختیار دارد ، باشد .
CRM مخفف عبارت Customer Relationship Managementکه بیشتر آنرا به عنوان مدیریت ارتباط با مشتری میشناسیم ؛ CRM یک رویکرد است که کمک میکند کسب و کار ها ارتباط خود را با مشتریان خود ارتقاء یدهند و مشتریان جدید را با سرعت بیشتری جذب کسب و کار خود جذب کنند .
چه سایت هایی با CMS ها میتوانیم راه اندازی کنیم ؟
برخی فکر میکنند که CMS ها میتوانند سایت های مشخص و معینی را راه اندازی کنند ولی در واقع ، سیستم های مدیریت محتوا هر سایتی را میتوانند راه اندازی کنند ؛ البته با وجود افزود افزونه هایی که امروزه وجود دارند ، راه اندازی سایت بسیار راحت تر شده است و دیگر مشکلی برای کاربران وجود ندارد .
بیشتر CMS ها قابلیت انعطاف پذیری خوبی دارند ؛ با این وجود ، بعضی از آنها مانند مجنتو (magento) برای سایت ها و مصارف خاص به وجود آمدند .
از مواردی از سایت ها که میتوان به کمک سیستم های مدیریت محتوا راه اندازی کرد ،
میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
- سایت استاتیک
- بلاگ
- انجمن ها
- شبکه های اجتماعی
- بلاگ
- کلاس های آنلاین
- سایت های نمونه کار
- سایت های شرکتی
- سایت های خبری
- سایت های عضویت
برای اینکه بخواهید یک سایت را به کمک سیستم های مدیریت محتوا راه اندازی کنید ، لازم است مراحل زیر را مرحله به مرحله پیش بروید :
1 – در ابتدا باید یک هاست و یک نام دامنه (دامین) را انتخاب کنید .
2 – سیستم مدیریت محتوا مورد نظر خود را روی سرور نصب کنید .
3 – تنظیمات سیستم مدیریت محتوا را تنظیم کنید تا عملکرد و ظاهر سایت خود را تعیین کنید .
4 – از رابط کاربری CMS برای تولید محتوا استفاده کنید .
انواع CMS ها
در این قسمت تعدادی از سیستم های مدیریت محتوا را معرفی و بررسی میکنیم . این CMS ها عبارتند از :
- وردپرس (WordPress)
- جوملا (Joomla)
- دروپال (Drupal)
- ویکس (Wix)
- مجنتو (magento)
- اسکوئراسپیس (Squarespace)
وردپرس (WordPress)
همان طور که از قبل گفتیم ، وردپرس یکی از سیستم های مدیریت محتوای رایگان است که امروزه تقریبا برای هر نوع سایتی از این سیستم استفاده میکنند .
جالب است بدانید وردپرس در گذشته صرفا برای بلاگ و وبلاگ نویسی طراحی شده بود ، ولی روز به روز پیشرفت کرد و بر قدرت خود اضافه کرد .
در حال حاضر همانطور که در بالا گفته شد از وردپرس برای هر نوع سایتی مثل سایته های فروشگاهی ، خبری ، شرکتی ، وبلاگی و … استفاده میشود .
علاوه بر این ، وردپرس دارای تعداد بسیار زیادی قالب و افزونه رایگان و غیر رایگان است که شما تنها کاری که باید انجام دهید ، این است که یکی از قالب ها و افزونه ها را در فرآیند راه اندازی سایت خود قرار دهید .
کار با این سیستم مدیریت محتوا ، چه برای افراد مبتدی و چه برای افراد حرفه ای ، بسیار آسان است و حتی اگر اطلاعاتی از آن نداشته باشید یا به اصطلاح به آن وارد نباشید ، با یک آموزش کوتاه و کمی تمرین ، میتوانید به راحتی بر آن مسلط شوید .
از ویژگی های دیگر وردپرس میتوان به متن باز (Open Source) بودن آن اشاره کرد ؛ با این ویژگی توسعه دهندگان میتوانند به راحتی تغییرات و بروزرسانی های خود را روی وبسایت خود اعمال کنند .
جوملا (Joomla)
جوملا یک سیستم مدیریت محتوای رایگان دیگر است که مانند وردپرس نیازی به دانش نویسی زیادی ندارد و نصب آن تقریبا آسان و بدون دردسر است .
اگر بخواهیم جدولی برای محبوبیت سیستم های مدیریت محتوا رسم کنیم ، جوملا در رده دوم جا میگیر ؛ درست بعد وردپرس .
با استفاده از جوملا هیچ محدودیتی برای ساخت سایت ندارید ؛ یعنی دستتان در انتخاب نوع سایت باز است و جوملا از همه آنها پشتیبانی میکند .
هم جوملا و هم وردپرس هردو بر اساس زبان PHP ساخته و توسعه پیدا کردند و هر دو از My SQL پشتیبانی میکنند و متن باز (Open Source) به حساب می آیند .
دروپال (Drupal)
دروپال سیستم مدیریت محتوایی است که بر اساس فریم ورک Lamp ایجاد و طراحی شده است واز انعطاف پذیری بسیار زیادی بر خوردار است .
دروپال هم مانند دو CMS قبلی رایگان است ؛ در آن میشود مانند وردپرس تصاویر ، فیلم و محتوای خود را در سات خود قرار دهید و خودتان آن را مدیریت کنید . محیط کاربری آن نیز مانند جوملا است و رابط کاربری سخت و پیچیده ای دارد و همچنین افزونه های محدودی برای نصب و استفاده دارد .
مجنتو (Magento)
مجنتو یک نرم افزار و سیستمی با کاربردی تجاری است . این نرم افزار بیشتر در تجارت های الکترونیک استفاده میشود ؛ علاوه بر آن مراحل نصب و رابط کاربری بسیار سخت و پیچیده ای دارد . به همین دلیل ، امروزه کارآفرینان و صاحبان کسب و کار بسیار کمی از مجنتو استفاده میکنند ، به خاطر اینکه استفاده از آن نیاز به دانش برنامه نویسی است و باید آشنایی و دانش خوبی از برنامه نویسی داشته باشید .
ویکس (Wix)
این سیستم رایگان نیست و به شما پیشنهاد میکنم اصلا نزدیک این سیستم نشوید !
شاید بتوانید این سیستم را به راحتی روی سرور خود نصب کنید ، اما استفاده از تک تک امکانات آن از شما هزینه میخواهد و به همین دلیل است که در دنیا بسیار کم از سیستم ویکس استفاده میشود . علاوه بر این ، استفاده از ویکس نیز بسیار سخت است .
اسکوئراسپیس (Squarespace)
این سیستم نیز مانند ویکس که در بالا به آن پرداختیم ، رایگان نیست و برای آن نیاز به پرداخت هزینه است . توسعه دهندگان این CMS بر این باورند که نصب آن آسان است ؛ ولی نمیتوانیم آسانی این سیستم را با وردپرس و جولا مقایسه کنیم .
با توجه به سیستم هایی که معرفی کردیم ، میتوانیم متوجه بشویم که چرا وردپرس محبوبیت بیشتری نسبت به بقیه سیستم ها دارد .
چرا وردپرس ؟
با توجه به توضیحاتی که در بالا دادیم ، میتوان به راحتی متوجه برتری وردپرس نسبت به بقیه سیستم ها شد . از مواردی که وردپرس در آن برتری دارد میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
- سازگار با موتور های جستجو (به ویژه گوگل)
- آسان بودن در استفاده
- سازگار بودن با نیاز کاربر
- متن باز بودن (Open Source)
- قابلیت سفارشی سازی و شخصی سازی
- قابلیت ریسپانسیو کردن سایت
- قالب ها و افزونه های بسیار زیاد و متنوع
- توان استفاده بدون دانش برنامه نویسی
سخن آخر
در این مقاله ، این موضوع را بررسی کردیم که CMS چیست ، چه قابلیت هایی دارد ، چه ویژگی هایی دارد . بعد از آن چند سیستم مدیریت محتوا به شما معرفی کردیم و برتری وردپرس نسبت به بقیه سیستم ها را بررسی کردیم و دلایل آن را بیان کردیم .
